समयमै खबर नगर्दा गयो खिनाको ज्यान 

जयपृथ्वी राजमार्गबाट आधा घण्टाको दुरीमा छ केदारस्युँ गाउँपालिका –१ डुडिल गाउँ । डुडिलकी खिना बोहरालाई आइतबार दिउँसोदेखि सुत्केरी ब्यथाले च्याप्न थाल्यो । घरमा सासु एक आँखाले देख्छिन् भने ससुरा दुबै आँखा गुमाएका दृष्टि बिहीन छन् । नन्दहरु भए पनि सानै उमेरका छन् । खिनाले बिहे गरेको करिब एक वर्ष भयो ।

उनको श्रीमान् उमेश बोहराले बिहे गरेको चार महिनामै उनलाई छोडेर भारत गएका थिए । उमेश रोजगारीका लागि भारत गएको ८ महिना बित्यो फर्किएका छैनन् । आइतबार दिउँसोबाट सुत्केरी ब्यथाले च्यापेकी खिनाकी सासु महिनाबारीका कारण घर बाहिर थिइन् । सासु पुनीदेवीले खिनालाई बेला बेला अफ्‌ठ्यारो के कस्तो सोधिरहन्थिन् तर खिनालाई राति झन् झन् प्रसव पिडा हुन थालेपछि सासुलाई खबर गरिन् । 

राति २ बजेको समय भएकाले सामान्य होला भन्दै खिनाका सासु र नन्दहरु बिहान उज्यालोका लागि पर्खि बसे । ब्यथा थप च्यापेपछि बिहान ४ बजे उनलाई घरबाट केदारस्युँ एक देउरामा रहेको रायल प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका लागि घरबाट हिडालियो । गाउँमा स्ट्रेचर नभएपछि उनलाई हिडाउनपर्ने बाध्यता थियो । गाउँका दुई जना युवा, सासु ससुरा, गाउँको तीन जना महिला र नन्दहरु साथमा थिए । उनको घरबाट सामान्य मानिसले हिड्दा करिब १५ मिनेट लाग्ने भट्टे भन्ने ठाउँमा उनले बिहान ४ः३० बजे छोराको जन्म दिइन् । उनले जन्माएको शिशु रुने कराउने कुनै संकेत नभएको स्थिर जन्मियो । छोरा जन्मिएपछि खिनाको नन्द र फुपु वडा सदस्य पदमप्रसाद भट्टको घरमा हँसिया र पानी माग्न पुगिन् ।

वडा सदस्य पदमप्रसाद भट्टले सोधपुछ गर्दा खिनाले छोरा जन्माएकाले हँसिया र पानी माग्न आएको नन्द र फुपुले बताए । त्यसैबेला वडा सदस्य भट्टले रायल प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका सिनियर अहेब कमल कुमार मल्ललाई खबर गरि एम्बुलेन्स बोलाए । आफू पनि खिना सुत्केरी भएको स्थल तर्फ हिडे । 
वडासदस्य भट्ट त्यहाँ पुग्नसम्म पनि खिना जिवितै थिइन् भने शिशुको अवस्था स्थिर थियो । सुत्केरी भएको एक घण्टासम्म बच्चातिर हेरेकी खिनाको रक्तश्राव भएको र बच्चाको पनि गर्भबाटै स्वास्थ्य अवस्था ठिक नभएको हुँदा ज्यान गएको रायल प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका सियिर अहेब कमल कुमार मल्ले बताए ।

“बिहान करिब ६ः३० बजे चिकित्सकहरुसहित एम्बुलेन्स खिना सुत्केरी भएको स्थलबाट सिधा तल जयपृथ्वी राजमार्गमा आइपुगेको थियो । म र अनमी जानकी कुमारी भण्डारी लगायतको स्वास्थ्यकर्मीले चेकजाँच गर्दा पनि आमा र शिसु दुबैले प्राण त्यागी सकेका थिए । हामीलाई राति जतिबेला फोन गरे पनि जान सकिन्थ्यो । तर कुनै खबर नभएकाले आमा शिशुको ज्यान गयो । यो साह्रै दुःखद घटना हो ।” सिनियर अहेब मल्लले भने । 

छोरा जन्माएको खुशी साट्दै बुहारीले मेरो काखीमा अडेस लगाएकी हो । हामी पनि खुशी थियौं तर कुरा गर्दागर्दै रगत धेरै बग्यो । केहीबेरमै बुहारीले बोल्न छाडिन्, खिनाकी सासु पुनीदेवीलाई उदृत गर्दै वडा सदस्य पदमप्रसाद भट्टले भने । शिशुले खिनाको काखमा प्राण त्याग्यो, खिनाले सासुको काखमा प्राण त्यागेको वडा सदस्य भट्टको भनाई छ । 

‘गाउँमा अटो पनि चल्छ, सडक पनि छ तर स्ट्रेचर नभएको साँचो हो । खिनाका परिवारले आफूलाई खबर नगर्दा यो अवस्था आएको हो ।,’ वडा सदस्य भट्टले थप्दै भने ।  सिनियर अहेब कमल कुमार मल्ल पनि गाउँमा सामान्य हिसाबले सुत्केरी भइहाल्छन् भन्ने उदेश्यले पनि स्वास्थ्य संस्थामा नलैजाने गरेको बताउँछन् ।

श्रीमति र शिशुको मृत्युपछि उमेश भारतबाट नेपाल फर्किरहेका छन् । केदारस्युँ गाउँपालिका सडक सञ्जालले छोए पनि नागरिकमा अझैं जनचेतना नभएको गाउँपालिका अध्यक्ष गणेश बहादुर बोहरा स्वीकार्छन् । खिनाजस्तै समयमै उपचार नपाएर धेरै आमा र शिशुको ज्यान गएको र अब यी कुरामा संवेदनशिल हुने केदारस्युँ गाउँपालिका उपाध्यक्ष मनिसा धामीको भनाई छ ।